Pandemi nedeniyle uzaktan eğitim yapılan dönemi şahsen yaşadım. Ayrıca iki farklı üniversitede aynı anda öğrenci olduğum için uzaktan eğitimde dersler, sınavlar nasıl olur, devam nasıl yapılır tek tek açıklayayım.
Her üniversitenin veya kurumun uzaktan eğitim için seçtiği bir sistem var MEB’de zoom yaygındı mesela. Zoom birçok öğrencinin görüntüsünü aynı anda açmaya olanak sağlıyordu. Ama üniversitede genellikle sadece hocanın görüntüsü ve sesi olur. Nadiren öğrencilerin ses ve görüntüsü açılır o da öğrenci sunum filan yapacaksa. O yüzden farklı sistemler kullanılır. Sisteme öğrenci numaranız ve obs şifrenizle giriş yaparsınız. Gireceğiniz dersler, planlanmış dersler, geçmiş dersler ekranınızda görülür. Dersin zamanı geldiğinde hoca dersi başlatır ve öğrenciler giriş yapar. Özellikle aynı dersi alan öğrenci sayısı çoksa öğrencilerin derste görüntüsü ve sesini açmak sistemi zorlar bu yüzden hocalar anlatır öğrenciler dinler. Derste gerektiğinde öğrenciler de ders anlatabilir. Pdf şeklinde kaynaklarınızı paylaşarak üzerinde sunum yapabilirsiniz. Bazı hocalar derste mutlaka öğrencilere sırayla konu anlattırır. Her sistemde mutlaka sohbet bölümü vardır. Orada derste hocanın sorduğu soruya öğrenciler cevaplarını yazarlar. Hocalar da duvara ders anlatıyor hissi yaşamak istemiyor bu yüzden sohbetten gelen sorulara ve cevaplara memnun oluyorlar. Çok nadir bazı hocalar da öğrenci sayısı da azsa her öğrenciye görüntü açtırır. Tabi böyle olunca öğrenci ders dinleyemez çünkü kamerada nasıl göründüğü zihnini meşgul eder, derse kendini veremez. Öğrenci bilgisayarı açıp bırakıp gitmesin diye görüntü açtırıyorlar ama hiç doğru gelmiyor bana. Öğrenci derste kendini güvende hissetmeli.
Uzaktan sınavlar nasıl yapılır
Uzaktan eğitimde sınavlar yüzyüze de olabilir uzaktan da. Eğer yüzyüze yapılacaksa bunun duyurusu önceden yapılmıştır. Online açılan yüksek lisans programları final sınavlarını yüzyüze yapıyor ama bunu zaten kayıtta söylüyor. Sınavlar online yapılacaksa sınav takvimi açıklanır. Bu bu takvime göre ders için girdiğiniz sistemin sınav bölümüne giriş yaparsınız. Burada üniversiteler bir saatlik sınav için sisteme giriş aralığını bir gün ila bir saat arasında belirler. Mesela 60 dk süresi olan bir sınav için 13 şubat saat 14:00 -16:00 gibi bir zaman belirlenir. Siz sisteme girip sınavı başlatınca 60 dakikanız geriye saymaya başlar. Ama süre içinde sınavı başlatmazsanız girmemiş sayılırsınız. Genelde online sınavlarda test usulü sınavlar tercih edilir, yazılı sınav yapan hoca çok nadir olur. Zaten yazılı sınavda klavye kullanarak yazı yazmak gerektiği için ve bazı öğrenciler bilgisayar klavyesi kullanamadığı için pek adil de olmaz. Gerçi sınavlara cep telefonu ile de girilebilir ama ekran ile ilgili sorunlar çıkar. Sorunun tamamını aynı ekranda görememek gibi. Sınavlarda kaç dakika ve kaç soru kaldığını yan panelden görebilirsiniz ama sorular önünüze tek tek geldiği için sonraki soruları göremezsiniz. Mesela 40 soru var siz ilerleme tuşuna bastıkça sorular tek tek ekranınıza gelir. Gelen sorunun cevabını işaretleyip diğer soruya geçersiniz. Cevaplayıp geçtiğiniz soruya da tekrar dönemezsiniz. Cevabını sonradan hatırlasanız bile artık geçmiştir. Tüm sorulara şöyle bir göz atamamak gerçekten haksızlık. Bir iki hocanın geriye dönüşe izin verdiğini gördüm ama geneli kopya korkusuyla izin vermiyor. Halbuki çeken her türlü çeker. Burada dürüst öğrenci cezalandırılıyor. Öğrencilere, tüm sorulara bir bakıp bildiği sorulardan başlayıp en sonunda emin olamadığı sorularda düşünmesi için zaman tanınmalı.
Online sınavda kamera ile kaydınız alınır ama ben hiçbir öğrencinin kopya ile suçlandığını görmedim. İnsan rahatlamak için etrafa bakabilir, çay, su içebilir. Yere düşen kalemini alabilir sorun olmaz. Gerçekten kopya çekmedikten sonra gerilmeye gerek yoktur. Zaten kameraya göstere göstere kitap açmadıysanız nasıl ispat edilecek. Bu arada sakın başka bir sekme açıp soruların cevaplarını aramayın çünkü sistem onu tespit eder.
Özellikle lisansüstü eğitimde hocalar uzaktan eğitimde sınav yerine ödev de tercih edebiliyor. Yani sınav olmuyorsunuz ama keşke sınav olsaydık dedirten bir ödev hazırlıyorsunuz. Ödevi üç gün beş gün bir hafta vs gibi uzun bir sürede apa stili atıf ve kaynakçalarıyla hazırlayıp ya sisteme yüklersiniz ya da hoca mail olarak ister. Eğer vize final gibi formal bir ödevse mutlaka sisteme yüklettirilir ama haftalık ödev gibi bir durumda hoca mail de isteyebilir. Bir hocam sistemden sınav kağıdını atmıştı bize de iki gün süre verdi cevapları yazıp sisteme yüklemiştik. Bu da ödev sınav arası bir ölçme değerlendirme olmuştu.
Uzaktan eğitimde devam devamsızlık
Uzaktan eğitimde derslere devamınız istenir ama internet ve altyapı nedeniyle bazı esneklikler uygulanır. Mesela dersin her dakikasına değil yarısına veya %70 gibi oranda online olmanız o günkü derse devam etmek sayılır. Ayrıca kalabalık sınıflarda offline ders seçeneği sunulur. Yani ders yapılıp bittikten sonra sisteme yüklenir siz de kendinize uygun bir vakitte izlersiniz. Müsait olan derse online; olmayan offline katılır. Bunu da devam olarak sayarlar. Bir de hibrit seçenekler var. Hoca normal olarak sınıfta dersini yapıyor, imkanı olan öğrenciler derse sınıfta katılıyor. Dersin başlaması ile birlikte online ders başlıyor ve imkanı olmayan öğrenciler de derse evlerinden katılıyor.
Uzaktan eğitim yetişkin kategorisindeki kişiler için çok iyi bir seçenektir. Böylece çok uzaktaki üniversitelerden bile ders alabilirsiniz. Ama küçük yaş grubu için ilkokul, ortaokul hatta lise için ancak son çare olabilir.
Kevser Bozkurt
Bu yazının tüm hakları saklıdır. Adres ve kaynak göstermeden paylaşım yapanları lütfen bildiriniz.
lisansüstü eğitim rehberi 