Üniversiteler, programlar arası geçişe izin verirler. Lisansüstü eğitimde de tezsizden tezli yüksek lisansa, tezliden tezsize hatta doktoradan yüksek lisansa geçiş mümkündür.
Tezsiz yüksek lisans yaparken tezliye geçmek isterseniz ilk yapacağınız aynı anabilim dalında tezli bölümü var mı bakmak olsun. Varsa geçebilirsiniz ama bunun için elde bir ALES puanı olmalı. Şöyle düşünün o bölümün tezli yüksek lisansına ilk defa başvuruyor olsaydınız hangi puanlarınızın olması lazımdı. ALES zaten hepsinde şart. Ayrıca üniversiteniz dil puanı şartı da getirmiş olabilir. Ayrıca tezsiz yüksek lisansın derslerini vermiş olmalısınız. Projesini de yapmış olmalısınız. Hatta üniversitenizin lisansüstü yönetmeliğine göre değişmekle birlikte belirli bir not ortalaması da istenebilir. Tüm şartları karşılıyorsanız tezsizden tezliye geçiş başvuru tarihini öğrenci işlerinden sorup öğrenin veya duyurulardan takip edin ve başvurunuzu yapın. Başvurunuz kurul tarafından değerlendirilir ve eski programdan kaydınız silinip yeni programa kaydedilirsiniz. Tezsizde aldığınız dersler de sayılır. tezsizde 10 tezlide 7 ders alınır. 10 dersiniz bazı şartlarda 7 dersin bazı şartlarda da (ortalama vs) 5 dersin yerine sayılır. Yani ya hiç ders almadan doğrudan teze geçersiniz ya da 2 ders daha aldırabilirler. Bunun cevabını üniversitenizin lisansüstü eğitim yönetmeliğinde bulmanız mümkün ya da öğrenci işlerinde iletişimi güçlü, sabırlı biri varsa ona da sorabilirsiniz. Tezliye geçince sadece tezli yüksek lisans diploması verilir artık tezsiz diploması düzenlenmez.
Tezli yüksek lisans yaparken tezinizi de savundunuz ama reddolundu. Şimdi ne olacak. Teziniz eğer düzeltme aldıysa süresi içinde düzeltip tekrar savunursunuz yine reddedilirse veya baştan red aldıysa size tezsiz yüksek lisans diploması alma şansı verilir. Enstitüye dilekçe verirsiniz. Bir dönem daha süre tanınır. O dönemde tezsiz için gereken eksik ders, dönem projesi gibi görevleri tamamlamanız gerekir. Tezsize geçiş bir hak olduğu için kurulun uygun bulması da gerekmez. Tabi aynı anabilim dalında tezsiz programı mevcut olmalı.
Doktoradan yüksek lisansa geçiş de vardır. Biliyorsunuz lisans diploma notu 3.0 ve üzerinde olursa yüksek lisans mezunu olmaksızın lisans diplomanız ile bütünleşik doktoraya başvurabilirsiniz. Bu programda yüksek lisans yapmadan doğrudan doktora programında öğrenci olunur. Ders yükü daha ağırdır ama tek bir tez yazılır. Direkt doktora mezunu olursunuz. Ancak programda zorlanan öğrenciler eğer ders dönemini zamanında bitiremezlerse aynı bölümün yüksek lisansına geçebilirler. Böylece aldığı dersler yüksek lisansa sayılacağı için emekleri boşa gitmemiş olur.
Bu geçişlerde aklınıza takılan her soruyu üniversitenizin adı ile mesela “Gazi üniversitesi lisansüstü eğitim yönetmeliği” veya “Dumlupınar üniversitesi lisansüstü eğitim yönetmeliği” şeklinde aratın ve bulduğunuz güncel yönetmeliği kesinlikle sakin kafayla okuyun. İnanın çok faydasını göreceksiniz. İlk yapacağınız hep bu olsun. Herkese başarılar dilerim.
Kevser Bozkurt
Bu yazının tüm hakları saklıdır. Adres ve kaynak göstermeden paylaşım yapanları lütfen bildiriniz.
lisansüstü eğitim rehberi 